2020 ve 2021 yıllarında Çin’de eyalet yönetimlerinin pandemiyle mücadele kapsamında uyguladığı yoğun kamu harcamaları, mobil vinç satışlarını tarihin en yüksek seviyesine taşıdı. Ancak bu artış sürdürülebilir olmadı. Teşvik fonlarının tükenmesi ve Çin’deki emlak sektörünün ciddi bir krizle karşı karşıya kalması, inşaat faaliyetlerini sert biçimde düşürdü. Böylece 2021’den itibaren Çin pazarında vinç satışları keskin bir şekilde geriledi. Bu çöküş, küresel toplam rakamları da aşağı çekti çünkü Çin, mobil vinç sektöründe dünyanın en büyük pazarı konumundaydı.

Çin’de teşviklerin bitişi ve satışları büyük oranda azalttı

Çin dışındaki küresel pazarlara bakıldığında ise tam tersi bir eğilim gözlendi. Pandeminin ilk yılı olan 2020’de hem talep daralması hem de tedarik zinciri sorunları nedeniyle satışlar olağan dışı seviyelere düşmüştü. Mobil vinç sektörü, lojistik darboğazlardan ve üretim gecikmelerinden en çok etkilenen sektörlerden biri oldu. Ancak sonraki yıllarda bu engellerin yavaş yavaş ortadan kalkmasıyla satışlar toparlanmaya başladı. 2024 yılına gelindiğinde, Çin hariç dünyada mobil vinç satışları 2020’ye göre yüzde 125 artış gösterdi. Bu, yalnızca gelişmiş ekonomilerdeki canlanmayı değil, aynı zamanda birçok gelişmekte olan pazarda yaşanan hızlı büyümeyi de yansıtıyor.

Çin hariç dünya genelinde hızlı bir toparlanma yaşandı

Bu yükselişin arkasında dikkat çekici bir faktör var: Çinli vinç üreticilerinin agresif ihracat stratejisi. Çin iç pazarında talep düşerken, büyük Çinli OEM’ler (orijinal ekipman üreticileri) ürünlerini dış pazarlara yönlendirdi. Bu süreçte Çinli firmalar, sadece uluslararası rakiplerinden daha ucuz vinçler sunmakla kalmadı, aynı zamanda çoğu zaman Avrupa, Japonya ve Kuzey Amerika’daki ikinci el vinçlerden bile daha düşük fiyatlarla ürün sattı.Bu fiyat politikası, özellikle gelişmekte olan ülkelerde büyük bir pazar kaymasını beraberinde getirdi. 2023 yılında bu pazarlarda satılan vinçlerin yüzde 90’ı Çin menşeli markalardan oluştu. Bu oran, birkaç yıl öncesine kadar geleneksel Batılı üreticilerin hakim olduğu pazar yapısının tamamen değiştiğini gösteriyor. Henüz bu fiyat kırılmasının ikinci el vinç pazarını nasıl etkileyeceği net değil; çünkü Çinli markaların sunduğu düşük fiyatlar, geleneksel ikinci el satış rotalarını da tehdit ediyor.

Gelişen pazarlarda Çinli üreticilerin fiyat avantajı oyunu değiştirdi

Her ne kadar Çinli üreticiler gelişmekte olan pazarlarda büyük başarı elde etse de, Avrupa, Japonya ve Kuzey Amerika gibi gelişmiş bölgelerde aynı başarıyı tekrarlayamıyorlar. Bu pazarlarda hala Liebherr, Terex, Grove gibi geleneksel üreticiler baskın konumda. Çinli markaların bu bölgelere girişi; kalite algısı, servis altyapısı ve marka güveni gibi nedenlerle sınırlı kalıyor. Dolayısıyla küresel mobil vinç pazarında, coğrafi ve ekonomik farklılıklar ciddi bir ikili yapı oluşturuyor: Gelişmiş pazarlarda geleneksel üreticiler, gelişen pazarlarda ise Çinli firmalar hakimiyet sağlıyor.

Gelişmiş ülkelerde Çinli markalara karşı direnç sürüyor

Off-Highway Research’e göre Çin pazarı 2023’te en düşük noktasına ulaştı ve 2020’lerin ikinci yarısında kademeli bir toparlanma sürecine girecek. Buna karşılık, Çin dışındaki birçok pazar 2024’te zirveye ulaştı ve önümüzdeki birkaç yıl boyunca hafif bir düşüş eğilimi gösterecek. Yani küresel ölçekte Çin yükselirken, diğerleri kısa süreli bir durgunluk yaşayabilir. Bu öngörü, iş makinesi piyasasındaki döngüyle de uyumlu. Son 2–3 yılda toprak işleme makinelerinde yaşanan düşüş, vinç pazarına da yansıyacak gibi görünüyor. Ancak burada önemli bir fark var: Toprak işleme makineleri şantiyeye ilk gelen araçlar olduğundan, ekonomik yavaşlamadan hemen etkilenirken, vinçler inşaatın ilerleyen aşamalarında devreye girdiği için bu etki genellikle bir yıl gecikmeli olarak hissediliyor. Bu nedenle mobil vinç satışlarında önümüzdeki dönemde yaşanacak yavaşlama, genel ekipman pazarındaki gerilemenin doğal bir devamı olarak gözlemlenebilecek.

Rapora göre Çin toparlanacak, diğer ülkelerde satışlar yavaşlayacak